بخش سبلان از توابع شهرستان سرعین با جمعیتی بالغ بر 4895 نفرو 1459 خانوار (جمعیت ثابت مطابق آمار رسمی 1395) که در مواقع تعطیلات و در فصول بهار تابستان تا 15هزار نفر نیز میرسد در ناحیه مرکزی استان و غرب شهرستان اردبیل در دامنه های جنوبی رشته کوه سبلان قرار دارد.
از سال 1389 پس از استقرار بخشداری در ایردموسی مرکز بخش سبلان روند توسعه مرکز بخش و دیگر روستاهای تابعه شتاب یافته بگونه ایکه تمامی 1 شهر و 11 روستای تابعه بخش سبلان دارای گاز ، برق ،آب آشامیدنی بهداشتی، مدرسه و تلفن و اینترنت بوده این امر در راستای توسعه پایدار بخش موثر است.
- راههای دسترسی وموقعیت
جاده آسفالت منشعب از محله بهشت زهرای اردبیل پس از عبور از روستاهای حسن باروق و نوران از توابع بخش مرکزی شهرستان اردبیل وارد محدوده بخش سبلان می گردد .
نام مکان
|
شهر/روستا
|
جمعیت
|
خانوار
|
طول جغرافیایی
|
عرض جغرافیایی
|
فاصله از مرکز (اردبیل)
|
فاصله از مرکز بخش (ایردموسی)
|
فاصله از مرکز شهرستان(سرعین)
|
شهردار/دهیار
|
شورای اسلامی
|
ایردموسی
|
شهر
|
816
|
279
|
3
|
8
|
48
|
7
|
12
|
38
|
12
|
-
|
7
|
*
|
*
|
اندراب
|
روستا
|
279
|
82
|
43
|
9
|
48
|
11
|
13
|
38
|
9
|
3
|
10
|
*
|
*
|
شمس آباد
|
روستا
|
251
|
73
|
38
|
8
|
48
|
35
|
13
|
38
|
12
|
6
|
13
|
*
|
*
|
کلور
|
روستا
|
99
|
24
|
55
|
6
|
48
|
42
|
12
|
38
|
13
|
7
|
14
|
-
|
*
|
درآباد
|
روستا
|
353
|
102
|
23
|
5
|
48
|
8
|
13
|
38
|
17
|
11
|
11
|
*
|
*
|
ارجستان
|
روستا
|
395
|
115
|
30
|
3
|
48
|
20
|
12
|
38
|
18
|
12
|
7
|
*
|
*
|
آتشگاه
|
روستا
|
946
|
294
|
22
|
3
|
48
|
8
|
13
|
38
|
19
|
13
|
8
|
*
|
*
|
بنمار
|
روستا
|
473
|
112
|
50
|
1
|
48
|
32
|
12
|
38
|
21
|
16
|
11
|
*
|
*
|
سیین
|
روستا
|
947
|
276
|
30
|
1
|
48
|
10
|
12
|
38
|
22
|
17
|
12
|
*
|
*
|
آلوچه سبلان
|
روستا
|
143
|
42
|
6
|
2
|
48
|
16
|
13
|
38
|
22
|
17
|
12
|
*
|
*
|
تازه کند سبلان
|
روستا
|
163
|
51
|
47
|
1
|
48
|
34
|
14
|
38
|
24
|
18
|
13
|
*
|
*
|
سامانلو
|
روستا
|
30
|
9
|
26
|
1
|
48
|
4
|
14
|
38
|
25
|
19
|
14
|
-
|
-
|
- شرایط عمومی منطقه:
با توجه به مجاورت بخش با مرکز استان و مرکز شهرستان امکان ارتباط دائمی با آنها و نیز وجود راه های ارتباطی مناسب، شبکه برق رسانی، خطوط تلفن و سایر زیرساختها، رویکرد توسعه در منطقه مثبت می باشد.اهالی بیشتر به کار کشاورزی دیم و آبی و دامپروری و باغداری مشغولند، اما به لحاظ رشد جمعیت و نبود زمینه اشتغال کافی، نیروی کار جوان به شهرهای بزرگ روی می آورند.
- اقلیم و آب و هوا
توزیع دمای هوا در سطح استان متناسب با توپوگرافی و سایر ویژگیهای طبیعی آن است،
بادهای عمومی در فصول مختلف سال که به باد خزری معروف است از طرف شرق به طرف غرب می وزد و رطوبت دریای خزر را با خود به مناطق می آورد و باد دوم باد غربی است که در اصطلاح محلی به باد گرمیج معروف است و در اثر توده هوای مدیترانه ای و دریای سیاه اتفاق می افتد که معروفترین بادبوده وسبب تبخیر و خشکاندن زمین می شود.
آب وهوای متوسط بخش در بهار و تابستان معتدل بوده ولی در پائیز و زمستان بسیار سرد است . حداکثر دمای هوا در منطقه 32 درجه سانتیگراد در مرداد ماه وحداقل دما 37- درجه سانتیگراد در بهمن ماه بوده و میانگین بارش سالانه 380 میلیمتر به ثبت رسیده است .
- زمین شناسی منابع آبی ،خاک و فوم منطقه
توده های نفوذی آتشفشان عظیم سبلان در منطقه همانند آتشفشانهای دماوند و سهند نشانه آخرین فعالیت های فاز آلپی پایانی است که عمده ترین عامل شکل گیری ساختمانی منطقه است.
كوه آتشفشان سبلان، در 40 كيلومتري جنوب غرب اردبيل و 25 كيلومتري جنوب شرق مشكين شهر و در شمال غربی شهر سرعین واقع شده است. نزدیکترین قله از قلل کوهستان سبلان به بخش سبلان کوه بابا مقصود با ارتفاع 3715 متر می باشد.
گدازههاي سطحي و مواد آذرآواري سبلان، معادل 1200 كيلومتر مربع را تا این منطقه اشغال نموده است در دامنه جنوبی سبلان چشمه های گوگردی زيادی وجود دارد که آب آنها در حدود 40 درجه سانتی گراد حرارت دارد و گواه فعاليت های آتشفشانی سبلان محسوب می شود. اندیس های متعددی ازمواد معدنی شامل سنگ لاشه ساختمانی پوكه معدني و پوزولان ،دياتوميت و بنتونيت و دیگر خاكهاي رسي و صنعتي در واحد های زمین شناسی قدیمی تر در بعضی از ابراهه ها و دره ها رخنمون دارد.
تاکنون سابقه بهره برداری از معدن پوکه بنمار و سیین و ایردموسی وجود داشته و مطالعات اولیه انجام گرفته بر روی اندیس های خاک های صنعتی و آلونیت در منطقه منجر به تولید و بهره برداری نگردیده است
- وضعیت اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی:
زبان مردم منطقه ترکی آذری و دینشان اسلام است..
جمعیت ساکن منطقه اکثرا به شغل های کشاورزی و دامداری و باغبانی و کم وبیش خدمات مشغول بوده و تعدادی نیز در ادارات و نهادهای دولتی مرکز شهرستان و استان اشتغال دارند.
آب و هوای مناسب و خاک مستعد در کناراتحاد و یکپارچگی وتلاش کشاورزان منطقه همراه با حضورو بهره گیری از نیروهای جوان و تحصیلکرده رونق بخش تولیدات کشاورزی و دامی و باغی در منطقه بوده ومیوه و علوفه و محصولات لبنی مازاد منطقه به دیگر شهرستانها صادر می گردد .
این شرایط در کنار فرهنگ میهمان نوازی و خودیاری اهالی موجبات رشد وتوسعه منطقه را فراهم ساخته و با چشم انداز مناسب توسعه ،حمایت و فراهم کردن بستر کار و سرمایه گذاری را برای بخش سبلان می طلبد
- پتانسیل های بالقوه منطقه:
بخش سبلان بدلیل موقعیت خاص جغرافیایی از جمله دره هاو تپه های سرسبز و وجود و برخورداری از چشم انداز زیبا و ناب و وجود آبهای معدنی و قدمتی بالا و نیز مجاورت با شهر سرعین و برخورداری از مراکز خدمات رسانی و تولیدات کشاورزی و باغی مورد توجه اهالی بازدیدکنندگان و گردشگران از سایر نقاط استان و همچنین کشور می باشد.
آب معدنی جان آقا با دبی و حرارت مناسب در ایردموسی و آب معدنی گازدار در روستاهای آتشگاه و ارجستان بعنوان یک قابلیت بالقوه جهت سرمایه گذاری و توسعه محسوب می گردد.
از دیگر قابلیت های توسعه در منطقه میتوان به موارد ذیل اشاره کرد
- باغات میوه گسترده با اب دایمی – زمینهای کشاورزی مستعد-مراتع گسترده –گیاهان دارویی-تپه های تاریخی - وجود چندین واحد مرغداری - منابع معدنی و خاکهای صنعتی
- وجود کارخانه تولید مصالح ساختمانی (آراکس) در مجاورت ایردیموسی
- وجود کارخانه بزرگ تولید قارچ سبلان در مجاورت روستا
- فاصله نزدیک به سرعین و اردبیل
- بافت فیزیکی و کالبدی و امکانات موجود در منطقه:
بافت روستاهای منطقه پس از زلزله دردناک 1375 در منطقه دچار تغییرات مثبتی گشته و اکثر ساخت و سازها در حال حاضر نوساز بوده ومطابق طرح هادی مصوب و براساس قوانین و مقررات فنی و با نظارت کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و نظام مهندسی ساختمان ودهیاری ها و با مصالح اسکلت فلزی و بتون آرمه انجام می پذیرد.